Neulateinische Texte

Colloquium familiare de linguae Latinae utilitate

Marcus sextam gymnasii classem frequentans cum familia deliberat, num postero anno cursui Latino intersit.
Marcus: Quid est, cur linguam Latinam discam? Mortua sane et inutilis est.
Mater (quae ipsa novem annos Latine didicit): Quid mortuum et inutile vocas, Marce?
Marcus: Videlicet id, quod non (iam) vivit neque in usu est.
Avunculus (linguae Latinae praeceptor, qui visitandi causa forte adest): At lingua Latina vivit! Adhuc inveniuntur, qui Latine loquuntur.
Soror minor (quae in scholam elementariam it): Populine Americae Latinae sunt?
Pater (advocatus): Non sunt; sic enim nominantur, quod lingua Latina, quae vocatur, aut Hispana aut Lusitana utuntur.
Mater: Viros eruditos Vaticani dici suspicor.
Avunculus: Non modo eos, sed etiam alios professores, doctores, magistros velut sodales "Societatis Latinae", cuius periodicum "Vox Latina" per Germaniam, Francogalliam, Britanniam, Poloniam, quin etiam Russiam, Americam, laponiam, Australiam divulgatur.
Marcus: Inter istos ego neque esse possum neque volo.
Avunculus: ... fortasse autem inter sescenta milia discipulorum Germanorum, qui quotannis Latine discunt.
Marcus: Fortasse, si quis vestrum Latinum mihi quoque utile esse demonstraverit.
Avunculus: "Longum est iter per praecepta. breve et efficax per exempla" apud Senecam philosophum scriptum videmus. Ergo exempla proferamus!
Pater: Non repugno a me incipere. Primae sententiae, quas nos iuris periti adhuc sequi solemus, a Romanis inventa formaque Latina redacta sunt: "In dubio pro reo", "audiatur et altera pars", "nulla poena sine lege", "beati possidentes", "abusus non tollit usum", (quam sententiarn in djsceptatione asylorum petentium nunc maximi momenti esse duco).
Marcus: Age sane! Sed ego ius civile discere nolo.
Soror maior (quae disciplinae biologicae studet): Ad meum quoque et studium et professionem Latino opus est. - Totum enim regnum animale atque vegetabile nomenclatura binominali a Linnaeo inducta comprehenditur, ut toto orbe terrarum a biologis intellegatur.
Marcus: Quid ad me, nisi biologus fieri paro?
Mater: Etiam ad alios sermones perutile est. Facilius mihi quam aliis condiscipulis fuit Anglice et Froncogalle discere, postquam quinta classe Latine discere coepi.
Pater: Nimirum est!Latina quasi mater linguarum Romanicarum est et illae huius filiae sunt.
Soror maior: Similis est puellae cognoscendae ratio: Si plura de ea comperire vis, oculos in matrem converte!
Soror minor: Magistra mea nostram quoque linguam Theodiscam multa verba Latine completi demonstravit.
Mater: Memoriane aliqua tenuisti?
Soror minor: Videlicet. Nam cottidiana sunt sicut fenestra, murus, stratum, templum,. cista. schola, theatrum, classis, insula, feriae.. Mater: Satis superque!
Marcus: Quorum mihi translationes Theodiscae mihi sufficiunt.
Avunculus: Te errare censeo. Licet singula verba ex Latino in aliam linguam iuste convertantur, oratio scriptorum vel etiam poetarum numquam congruenter redditur. Marcus: Exemplum, quaeso, affer!
Avunculus: Horatii poetae carminum nonagenae Theodiscae. Francogallicacae, Italianae translationes editae sunt . Nihilominus minus quicumque plane interpretari vult, ei verba ipsius auctoris legenda sunt.
Marcus: Per me licet. Tantaene autem operae pretium est?
Pater: Id pro se ipse iudicet!
Avunculus: America Septentionalir sane nonnull, qui muneribus amplioribus funguntur, cursibus Latinis intersunt.
Mater: Quanto magis nos cives Europae, quae paulatim in unum coglitura est, linguam Latinam cognoscere opus est, quam dua milia annorum homines eruditi in usu habebant. Marcus: Ita ego facere non possum. quin postero anno cursum Latinum suscipiam.
Pater/mater/ sorores (una voce): Recte dicis.

frequentare : (regelmäßig) besuchen - praeceptor : Lehrer - schola elementaria : Grundschule - Lusitanus : portugiesisch - sodalis : Mitglied - periodicum : Zeitschrift - Francogallia : Frankreich - Polonia : Polen - praeceptum Vorschrift: pl.: Lehre - efficax : wirkungsvoll - disceptatio : Diskussion - forma Latina redigere : lateinisch formulieren - asylum petens : Asylsuchender - age sane : nun gut - professio : Beruf - regnum vegetabile : Pflanzenreich - nomenclatura binominalis : binäre Nomenklatur (zweigliedriges Namensystem) - Theodiscus : deutsch - videlicet : natürlich, selbstverständlich - iuste convertere : richtig übersetzen - satis superque : mehr als genug - nonageni, ae, a :.je(weils) neunzig - America Septen-trionalis : Nordamerika - qui muneribus amplioribus funguntur : höhere Beamte - coalescere in unum : zu einer Einheit zusammenwachsen - recte dicere : recht haben